กินดิบเสี่ยงตาย จากโรคแอนแทรกซ์ (Anthrax) เชื้อติดต่อสู่คนได้
โรคแอนแทรกซ์ เป็นโรคติดต่ออันตรายที่เกิดขึ้นได้ในสัตว์กินหญ้าแทบทุกชนิด อาทิ ช้าง เก้ง กวาง หรือสัตว์เลี้ยง เช่น โค กระบือ แพะ แกะ สุกร สุนัข แมว ที่สำคัญกว่านั้น เชื้อแอนแทรกซ์ สามารถติดต่อมาสู่คนได้
อาการของโรค
ชาวบ้านเรียกโรคแอนแทรกซ์ อีกอย่างว่า โรคกาลี โรคนี้มีมาแต่โบราณ สาเหตุของโรค เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย บาซิลลัส แอนทราซิส (Bacillus anthracis) หากเกิดขึ้นในสัตว์ มักพบว่ามีไข้สูง ไม่กินหญ้า มีเลือดปนน้ำลายไหลออกมา หายใจลำบาก กล้ามเนื้อกระตุก ชัก แล้วตายในที่สุด บางตัวอาจมีอาการบวมน้ำ ถ่ายอุจจาระเป็นเลือด เมื่อสัตว์ตายจะพบว่ามีเลือดออกทางปาก จมูก ทวารหนัก อวัยวะเพศ เป็นเลือดสีดำ ไม่แข็งตัว ซากสัตว์ที่ตายมีลักษณะนิ่ม และเน่าเร็ว ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของสัตว์ที่ตายด้วยโรคนี้
กรณีที่เกิดในคน หากเกิดบริเวณผิวหนัง จะเริ่มด้วยอาการคันบริเวณที่สัมผัสเชื้อ ตามมาด้วยเป็นตุ่มแดง และกลายเป็นตุ่มพองมีน้ำใส เมื่อเริ่มยุบ ตรงกลางจะมีลักษณะเป็นเนื้อตายสีดำคล้ายแผลบุหรี่จี้ ผู้ป่วยโรคแอนแทรกซ์ทั่วโลกมากกว่าร้อยละ 95 เป็นชนิดแผลที่ผิวหนัง แต่หากเกิดโรคแอนแทรกซ์ ขึ้นบริเวณทางเดินหายใจ มักมีอาการไข้ ปวดเมื่อย หรือเจ็บหน้าอก รวมถึงหายใจมีเสียงดัง หายใจลำบาก เกิดภาวะออกซิเจนต่ำ และทำให้เสียชีวิตได้
กรณีที่พบเชื้อในทางเดินอาหาร อาจเกิดในจุดใดจุดหนึ่งของลำไส้ และเกิดการอักเสบ รวมทั้งมีอาการบวมน้ำ โอกาสในการเสียชีวิตมักพบร่วมกับอาการเลือดเป็นพิษ จนเกิดอาการช็อก และเสียชีวิตในที่สุด
สาเหตุของการติดเชื้อ
อุบัติการณ์ของโรคที่เกิดขึ้นเกือบทุกครั้งมักจะเกิดขึ้นในสัตว์ก่อน แล้วคนจึงไปติดเชื้อเข้ามา โดยแอนแทรกซ์ที่ผิวหนัง เกิดจากเชื้อเข้าสู่ผิวหนังบริเวณรอยถลอกหรือบาดแผล ส่วนแอนแทรกซ์ที่ทางเดินหายใจ เกิดจากการสูดหายใจเอาสปอร์ซึ่งติดมากับขนสัตว์ที่มีโรค ส่วนแอนแทรกซ์ในระบบทางเดินอาหาร มีสาเหตุจากการกินเนื้อสัตว์ที่ป่วยตายด้วยโรคนี้ แล้วไม่ปรุงให้สุกเพียงพอ
ช่วงที่มีการระบาดของโรค
โรคแอนแทรกซ์ เป็นโรคที่พบมากในช่วงเปลี่ยนแปลงฤดูกาล โดยเฉพาะในช่วงฤดูร้อนต่อเนื่องฤดูฝน สัตว์ที่เป็นโรคนี้ส่วนมากเกิดจากการหายใจเอาสปอร์ของเชื้อแบคทีเรีย บาซิลลัส แอนทราซิส (Bacillus anthracis) ที่ปนเปื้อนอยู่ในดินหรือหญ้าเข้าสู่ร่างกาย หรืออาจเกิดจากการกินน้ำและอาหารที่มีเชื้อปะปนอยู่เข้าไป
ใครต้องระวังการติดโรคเป็นพิเศษ
ผู้ที่เสี่ยงต่อการติด โรคแอนแทรกซ์ คือ ผู้ที่มีโอกาสสัมผัสกับสปอร์ของเชื้อแบคทีเรียบาซิลลัส แอนทราซิส ได้แก่
● เกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์
● ผู้ที่ทำงานในฟาร์มปศุสัตว์
● คนแล่เนื้อ
● สัตวแพทย์, สัตวบาล
● เจ้าหน้าที่ตรวจเชื้อในห้องปฏิบัติการ
การป้องกันการติดโรคแอนแทรกซ์
● ควรระมัดระวังด้วยการหลีกเลี่ยงการสัมผัสผิวหนังของสัตว์ต่าง ๆ
● ไม่ควรรับประทานเนื้อสัตว์ที่ไม่ได้ผ่านการปรุงจนสุกดี
● เมื่อมีสัตว์ตาย ควรจัดการอย่างระมัดระวังและสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันเสมอ
● เมื่อสงสัยว่าสัตว์ตายด้วยโรคแอนแทรกซ์ ให้รีบแจ้งปศุสัตว์และเจ้าหน้าที่สาธารณสุขท้องที่
● ไม่ควรเปิดชำแหละซากสัตว์ที่ตาย เพราะจะทำให้เกิดการแพร่กระจายของเชื้อ
● ผู้ที่เลี้ยงสัตว์ ควรฉีดวัคซีนให้สัตว์เลี้ยงทุกปี